Με ένα εκτενές σχέδιο Νόμου, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση έως 2 Μαϊου 2025, το Υπουργείο Ανάπτυξης επιχειρεί τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου ενισχύσεων της ιδιωτικής οικονομίας.
Το αντικείμενο της νομοθετικής πρωτοβουλίας αρθρώνεται σε τέσσερις βασικούς άξονες:

1. Θέσπιση νέων καθεστώτων ενίσχυσης και παράλληλα τροποποίηση υφιστάμενων, με σκοπό τη διεύρυνση των επενδυτικών δυνατοτήτων.
2. Εισαγωγή του κινήτρου ταχείας αδειοδότησης, σε επιλεγμένα καθεστώτα, ώστε να μειώνεται δραστικά ο χρόνος υλοποίησης για στρατηγικά έργα.
3. Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας στην αξιολόγηση και τον έλεγχο των επενδυτικών σχεδίων, με στόχο τη διαφάνεια και την επιτάχυνση των εγκρίσεων.
4. Αναβάθμιση της λειτουργίας των συλλογικών οργάνων που εμπλέκονται στις διαδικασίες εφαρμογής του αναπτυξιακού νόμου, προκειμένου να εξασφαλιστεί η εύρυθμη και αδιάβλητη λειτουργία του συστήματος.

 – Νέα Καθεστώτα χορήγησης κρατικών ενισχύσεων         

Τροποποίηση των καθεστώτων με τίτλο «ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ» και «ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ» με σύσταση νέου καθεστώτος, μετά από συγχώνευση αυτών, με τίτλο «ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ». Αντικατάσταση καθεστώτος με τίτλο «ΝΕΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ» και σύσταση νέου καθεστώτος με τίτλο «ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑ». Κατάργηση καθεστώτος με τίτλο «ΔΙΚΑΙΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ» και σύσταση νέου καθεστώτος με τίτλο «ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ».

Τα νέα Καθεστώτα

 – Είδη ενισχύσεων – προστίθεται το Κίνητρο ταχείας Αδειοδότησης

1. Φορολογική απαλλαγή,
2. Επιχορήγηση,
3. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing),
4. Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης,
5. Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου, που αφορά στα καθεστώτα: «Σύγχρονες τεχνολογίες» και «Καθεστώς κοινωνικής επιχειρηματικότητας και χειροτεχνίας», που συνίσταται στην επιδότηση επιτοκίου δανείων μειωμένης εξασφάλισης ή των εξόδων ασφάλισης των δανείων υψηλού κινδύνου που καταβάλλονται στα πιστωτικά ιδρύματα που τα χορηγούν.

 – Κίνητρο ταχείας αδειοδότησης:

Για επενδυτικά σχέδια που εντάσσονται, είτε στο Καθεστώς “Περιοχές Ειδικής Ενίσχυσης”, είτε στο Καθεστώς “Μεγάλες Επενδύσεις” παρέχεται προνόμιο ταχείας διεκπεραίωσης όλων των απαιτούμενων αδειών.

Συγκεκριμένα:

• Όλες οι απαραίτητες άδειες ή εγκρίσεις (π.χ. χωροταξικές, λειτουργίας, εγκατάστασης) εκδίδονται εντός 2 μηνών, εφόσον ο επενδυτής υποβάλει πλήρη φάκελο στη Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακών Νόμων του Υπουργείου Ανάπτυξης.
• Η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) εκδίδεται εντός 3 μηνών.
• Οι προθεσμίες αυτές δεν περιλαμβάνουν τον χρόνο που απαιτείται για την προσκόμιση τυχόν επιπλέον εγγράφων που μπορεί να ζητήσει η διοίκηση.

 – Κίνητρο παροχής δανείων με την εγγύηση ή ενίσχυση του Ελληνικού Δημοσίου:

Δίνεται ένα επιπλέον κίνητρο στις επιχειρήσεις που κάνουν επενδύσεις, προσφέροντας τη δυνατότητα να πάρουν δάνειο με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.

α. Για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ):

• Εάν μια ΜμΕ ενταχθεί στο καθεστώς ενίσχυσης των μεγάλων επενδύσεων, μπορεί να πάρει δάνειο:
  • είτε βραχυπρόθεσμο (π.χ. για να καλύψει έξοδα μέχρι να εκταμιευτεί η επιχορήγηση),
  • είτε μακροπρόθεσμο (για τη συνολική υλοποίηση της επένδυσης),
• Το δάνειο αυτό μπορεί να δοθεί με εγγύηση του Δημοσίου μέσω:
  • του Ταμείου Εγγυοδοσίας DeLFI GF ή
  • άλλου χρηματοδοτικού εργαλείου της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.

β. Για όλα τα μεγάλα επενδυτικά σχέδια (ΜμΕ και μεγάλες επιχειρήσεις):

• Μπορούν να ζητήσουν δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
• Το δάνειο δίνεται με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
• Η ΕΤΕπ αξιολογεί κάθε επενδυτική πρόταση με δικά της κριτήρια.
• Οι λεπτομέρειες για τα δάνεια αυτά θα καθοριστούν με κοινή υπουργική απόφαση.

Τα δάνεια με κρατική εγγύηση θεωρούνται κρατική ενίσχυση. Η αξία αυτής της ενίσχυσης προστίθεται στο συνολικό ποσό ενίσχυσης που μπορεί να λάβει μια επένδυση.

 – Ένταση ενίσχυσης: Τι αλλάζει για τις Μεσαίες;

Δικαιούνται και επιχορήγηση, όπως και οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.

Το ποσοστό της επιχορήγησης είναι:

• • 80% του ανώτατου ορίου του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων (π.χ. αν το όριο είναι 60%, λαμβάνουν 48% επιχορήγηση).

  • 100% του ανώτατου ορίου, μόνο για επενδυτικά σχέδια σε ειδικές κατηγορίες επενδύσεων,Ορεινές περιοχές, νησιά <3.100 κατοίκων κα).

 – Ανώτατα ποσά Ενισχύσεων

Το συνολικό ποσό ενίσχυσης ανά υποβαλλόμενο επενδυτικό σχέδιο δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των 20εκ, έναντι 10 εκ που ήταν πριν. Οι παρεχόμενες σε κάθε φορέα επενδυτικού σχεδίου ενισχύσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι ενισχύσεις σε συνεργαζόμενες ή συνδεδεμένες επιχειρήσεις, δεν μπορεί να υπερβούν σωρευτικά τα 20.000.000 ευρώ για μεμονωμένη επιχείρηση και τα 50.000.000 ευρώ για το σύνολο των συνεργαζόμενων ή συνδεδεμένων επιχειρήσεων αντί 30εκ που ήταν πριν.

 – Καταργείται η κατάταξη των επενδύσεων με βάση το ποσό επενδύσεων

Μέχρι τώρα, οι επενδυτές υπέβαλαν τις αιτήσεις τους ανάλογα με το ύψος του επενδυτικού σχεδίου και την περιοχή υλοποίησης:

1. Έως 1 εκατ. ευρώ → στις Περιφέρειες
2. Από 1 έως 3 εκατ. ευρώ στη Β. Ελλάδα → στον Τομέα Μακεδονίας Θράκης
3. Πάνω από 3 εκατ. ευρώ → στο Υπουργείο Ανάπτυξης

Πλέον δεν ισχύει η κατάταξη των επενδύσεων με βάση τα ποσά, για να καθοριστεί πού υποβάλλεται η αίτηση. Θα καθορίζεται σε κάθε καθεστώς χωριστά, ο φορές υποδοχής προτάσεων.

 – Καταργείται η υποχρέωση πιστοποίησης από ορκωτό για επένδυση άνω των 700.000

 – Χρονοδιάγραμμα & διαδικασία αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων

Η αξιολόγηση ξεκινά αφού λήξει η προθεσμία υποβολής αιτήσεων στο συγκεκριμένο καθεστώς ενίσχυσης. Δηλαδή, δεν γίνεται σταδιακά όσο έρχονται οι αιτήσεις, αλλά όλες μαζί μετά το τέλος της προθεσμίας. Μέσα σε 100 ημέρες, οι υπηρεσίες πρέπει να έχουν εξετάσει τα σχέδια και να έχουν βγάλει αποτελέσματα.

Αν για τεχνικούς λόγους δεν μπορεί να γίνει η αξιολόγηση μέσα από το ηλεκτρονικό σύστημα, τότε, Η αξιολόγηση θα ξεκινήσει μόλις εκδοθεί επίσημη πράξη επαναλειτουργίας του συστήματος. Από τότε, η διορία είναι και πάλι 100 ημέρες.

Αν δεν ολοκληρωθεί εγκαίρως η αξιολόγηση, τότε η υπόθεση ανατίθεται σε ανεξάρτητο ορκωτό ελεγκτή (από επίσημο μητρώο).

 – Αποφάσεις ένταξης σε καθεστώτα ενισχύσεων

Εντός 30 ημερών από την έκδοση οριστικού πίνακα κατάταξης, ο φορέας του επενδυτικού σχεδίου υποβάλλει επικαιροποιημένα πιστοποιητικά δικαστικής φερεγγυότητας, φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας. Τα επενδυτικά σχέδια που πληρούν τις προϋποθέσεις αυτού εντάσσονται στα καθεστώτα ενισχύσεων.

 – Έλεγχος επενδυτικών σχεδίων

Ο επιτόπιος έλεγχος διενεργείται είτε από την Υπηρεσία, είτε από εντεταλμένο όργανο ελέγχου. Για επενδυτικά σχέδια ύψους μικρότερου ή ίσου των επτακοσίων χιλιάδων (700.000) ευρώ ο επιτόπιος έλεγχος δύναται να διενεργείται από τον (ΕΦΕΠΑΕ).

Για να ξεκινήσει η διαδικασία ελέγχου και πληρωμής της επιχορήγησης, έπρεπε ο επενδυτής να έχει υλοποιήσει την επένδυση (φυσικό και οικονομικό αντικείμενο) τουλάχιστον κατά 50%

Αυτό σήμαινε ότι η καταβολή ενίσχυσης μπορούσε να γίνει μόνο όταν είχε προχωρήσει σημαντικά η επένδυση. Πλέον, η διαδικασία καταβολής της ενίσχυσης μπορεί να ξεκινήσει νωρίτερα, δηλαδή: Αν η επένδυση έχει υλοποιηθεί τουλάχιστον κατά 25%, ο επενδυτής μπορεί να υποβάλει αίτημα ελέγχου και να ενεργοποιήσει τη διαδικασία πληρωμής.

 – Μείωση της προθεσμίας για αίτηση πιστοποίησης ολοκλήρωσης

Ο επενδυτής, μόλις ολοκλήρωνε την επένδυση και ξεκινούσε την παραγωγική λειτουργία της, είχε 6 μήνες για να υποβάλει αίτηση πιστοποίησης στο ηλεκτρονικό σύστημα του Αναπτυξιακού Νόμου (ΠΣ-Αν). πλέον η προθεσμία αυτή μειώνεται από 6 σε 4 μήνες.

 – Παράταση προθεσμίας για την πιστοποίηση ολοκλήρωσης επένδυσης από τη Διοίκηση

Μόλις ο επενδυτής υπέβαλε την έκθεση τελικού ελέγχου (ή και τα τυχόν συμπληρωματικά στοιχεία), τα αρμόδια όργανα του Δημοσίου είχαν προθεσμία 2 μηνών για να εκδώσουν την απόφαση που πιστοποιεί ότι η επένδυση ολοκληρώθηκε. Η προθεσμία αυτή επεκτείνεται από 2 σε 4 μήνες.  Πρακτικά, ο επενδυτής θα περιμένει περισσότερο για την τελική επίσημη πιστοποίηση της επένδυσης. Η αλλαγή ενδέχεται να δώσει περισσότερο χρόνο στις δημόσιες υπηρεσίες για να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες με πληρότητα.

 – Παράταση προθεσμίας για την έναρξη της καταβολής ενίσχυσης

Μέχρι τώρα, ο επενδυτής μπορούσε να ξεκινήσει να χρησιμοποιεί το κίνητρο της φορολογικής απαλλαγής και της επιχορήγησης, όταν είχε υλοποιήσει τουλάχιστον το 50% ή το 65% του συνολικού κόστους της επένδυσης. Μόλις υποβαλλόταν η έκθεση ελέγχου, το αρμόδιο όργανο έπρεπε να εκδώσει απόφαση μέσα σε 30 ημέρες, ώστε να ενεργοποιηθεί η ενίσχυση. Η προθεσμία των 30 ημερών επεκτείνεται σημαντικά – σε 4 μήνες πλέον.

Δείτε αναλυτικά όλες τις τροποποίησεις στο Σχέδιο Νόμου εδώ.